Χρήση εμποτισμένων διχτυών στην αποφυγή κητωδών στην παράκτια αλιεία

ΠΕ 1: Κατασκευή πρότυπου αλιευτικού εργαλείου (εμποτισμένων διχτυών)

ΠΕ 2: Τεκμηρίωση αλιευτικού πρωτοκόλλου

ΠΕ 3: Βελτίωση βασικού σχεδίου με βάση των αποτελεσμάτων της τεκμηρίωσης

ΠΕ 4: Σύγκριση εμποτισμένων με συμβατικά (μη εμποτισμένα) αλιευτικά εργαλεία

ΠΕ 5: Μελέτη του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του αλιευτικού εργαλείου

Θα γίνει ο σχεδιασμός και η κατασκευή των πρότυπων εμποτισμένων διχτυών για την αποτελεσματική αποφυγή των κητωδών στην παράκτια αλιεία.

Στόχοι/ Επιδιωκόμενα αποτελέσματα:
• Κατασκευή διχτυού εμποτισμένου με ουσία καυτερή στη γεύση (hot) για να προκαλούν απώθηση λόγω γεύσης των κητωδών από τα δίχτυα και δεν θα καταναλώνουν τα ψάρια στα δίχτυα.
• Κατασκευή διχτυού εμποτισμένου με μέταλλα (metal) που προσδίδουν ηχοαντανακλαστικότητα στα δίχτυα.

Επί μέρους Ενέργειες/Εργασίες
Κατασκευή τριών (Α, Β, Γ) τύπων διχτυού (απλάδια) παρόμοιων διαστάσεων και χρώματος.
• Α τύπος. Απλά, κοινά δίχτυα (control)
• Β τύπος. Εμποτισμένα δίχτυα με ουσία καυτερή στη γεύση (hot) για να προκαλούν απώθηση λόγω γεύσης
• Γ τύπος. Εμποτισμένα δίχτυα με μέταλλα (metal) που προσδίδουν ηχοαντανακλαστικότητα στα δίχτυα.

Παραδοτέα:
Π1.1 : Κοινά δίχτυα (απλάδια) (control)
Π1.2 : Δίχτυα (απλάδια) εμποτισμένα με ουσία καυτερή στη γεύση (hot).
Π1.3 : Δίχτυα (απλάδια) εμποτισμένα με μέταλλα (metal).

Θα πραγματοποιηθεί σχεδιασμός αλιευτικών πρωτοκόλλων και ακολούθως θα γίνει τεκμηρίωση αυτών για κάθε τύπο διχτυού με σκοπό τη βέλτιστη αποδοτικότητα των εμποτισμένων διχτυών στην παράκτια αλιεία.

Στόχοι/ Επιδιωκόμενα αποτελέσματα:
• Καταγραφή συμπεριφοράς θηλαστικών στους τρεις τύπους διχτυών
• Μείωση επιθέσεων κητωδών στα δίχτυα

Επί μέρους Ενέργειες/Εργασίες
• Υπολογισμός αριθμού ατόμων του κάθε είδους ψαριού που θα αλιεύεται σε κάθε τύπο (Α, Β, Γ) διχτυού.
• Υπολογισμός βιομάζας (Kg/h) του κάθε είδους ψαριού που αλιεύεται σε κάθε τύπο (Α, Β, Γ) διχτυού.
• Υπολογισμός συνολικής ποσότητα-βιομάζα (Kg/h) του αλιεύματος σε κάθε τύπο (Α, Β, Γ) διχτυού
• Καταμέτρηση αριθμού οπών (ζημιές) στα δίχτυα που προκλήθηκαν από τα κητώδη.
• Μελέτη της αλληλεπίδρασης των κητωδών με τα νέα δίχτυα με τη χρήση σύγχρονων υποβρύχιων τηλεκατευθυνόμενων οχημάτων (Remotely Operated Underwater Vehicles, R.O.U.Vs.).

Παραδοτέα:
Π2.1 : Βαθμός απόδοσης του κάθε τύπου διχτυού (control-hot-metal).
Π2.2 : Ζημιές που προκαλούνται από τα κητώδη σε κάθε τύπο διχτυού.

Στόχοι/ Επιδιωκόμενα αποτελέσματα:
•Βελτιώσεις όσον αφορά τον σχεδιασμό των αλιευτικών εργαλείων (π.χ. διαστάσεις διχτυών) ή/και της διαδικασίας και τρόπο τοποθέτησης αυτών.
• Έλεγχος για πιθανή χρήση και άλλου τύπου εμποτισμένου διχτυού (π.χ. εκτός από απλάδια μπορεί να ελεγχθούν και μανωμένα δίχτυα).
• Τα Αποτελέσματα που θα προκύψουν από το ΠΕ. 2 (Τεκμηρίωση αλιευτικού πρωτοκόλλου) θα οδηγήσουν σε βελτιώσεις / αλλαγές του βασικού σχεδίου του αλιευτικού πρωτοκόλλου.
• Έλεγχος για πιθανή χρήση άλλου είδους χημικού εμποτιστικού που αυξάνει την ηχητική ανακλαστικότητα των διχτυών (π.χ χαλκός) εάν αποδειχθεί ότι το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί στο στάδιο 1 (πυριθειόνη ψευδαργύρου) δεν είναι τόσο αποτελεσματικό.

Επί μέρους Ενέργειες/Εργασίες
•Επεξεργασία καταγραφών εικόνας και βίντεο από την αλληλεπίδραση κητωδών και διχτυού,
• Επεξεργασία και χρήση αποτελεσμάτων του ΠΕ. 3 (Τεκμηρίωση αλιευτικού πρωτοκόλλου).
• Επεξεργασία επιτόπιων καταγραφών αλιέα και ερευνητών.

Παραδοτέα:
Π3.1 : Βελτιωμένα αλιευτικά εργαλεία.
Π3.2 : Βελτιωμένο Αλιευτικό πρωτόκολλο.
Π3.3 : Εναλλακτικό αλιευτικό εργαλείο.
Π3.4 : Εναλλακτικό χημικό εμποτιστικό αλιευτικών εργαλείων
Π3.5 : Ενδιάμεση Τεχνική Έκθεση

Θα πραγματοποιηθεί συγκριτική αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των εμποτισμένων διχτυών σε σχέση με τα συμβατικά αλιευτικά εργαλεία (μη εμποτισμένα δίχτυα).

Στόχοι/ Επιδιωκόμενα αποτελέσματα:
•Να γίνει οικονομοτεχνική σύγκριση του προτεινόμενου εργαλείου έναντι των συμβατικών διχτυών
•Να γίνει σύγκριση της αποδοτικότητας των δύο εργαλείων στο πεδίο.
•Να εξεταστούν τα περιβαλλοντικά μέτρα που τυχόν εφαρμόζονται κατά την αλιεία με μανωμένα δίχτυα αλλά και η δεκτικότητα των παράκτιων αλιέων για χρησιμοποίηση των νέων, εμποτισμένων διχτυών.

Επί μέρους Ενέργειες/Εργασίες
•Σύγκριση της ποσότητας του αλιεύματος ανά μονάδα κόστους μεταξύ του νέου και του συμβατικού εργαλείου.
•Σύγκριση της σύνθεσης του αλιεύματος, του μεγέθους σώματος και άλλων βιολογικών χαρακτηριστικών (π.χ. αναλογία φύλου) μεταξύ του νέου και του συμβατικού εργαλείου.
•Σύγκριση της ποσότητας του αλιεύματος ανά μονάδα χρόνου και του ενεργειακού κόστους της αλιευτικής διαδικασίας.
•Σύγκριση της λειτουργικής κατάστασης των συγκρινόμενων εργαλείων μετά το πέρας της δοκιμής.
•Σύγκριση μέσω έρευνας ερωτηματολογίου.

Παραδοτέο:
4.1: Σύγκριση αποδοτικότητας εμποτισμένου και μη εμποτισμένου εργαλείου - Έρευνα ερωτηματολογίου.

H βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της παράκτιας αλιείας με μείωση του ποσοστού θανατώσεων των κητωδών από τα αλιευτικά εργαλεία αλλά και η βελτίωση της σχέσης των ψαράδων με αυτούς τους οργανισμούς. Η προτεινόμενη ανάπτυξη αλιευτικής τεχνολογίας αποβλέπει όχι μόνο στην αποτελεσματικότερη προστασία των κητωδών και την αποφυγή πρόκλησης ζημιών στα αλιευτικά εργαλεία και την απώλεια ψαριάς (ενίσχυση ανταγωνιστικότητας) αλλά και στον περιορισμό των επιπτώσεων στο οικοσύστημα με την αντικατάσταση των συμβατικών αλιευτικών εργαλείων με νέα, περιβαλλοντικά φιλικά εργαλεία όπως τα εμποτισμένα δίχτυα.

Στόχοι/ Επιδιωκόμενα αποτελέσματα:
•Τα εμποτισμένα δίχτυα να χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τους αλιείς καθώς δεν θα υφίστανται σοβαρές ζημιές από τα κητώδη στην προσπάθεια τους να πάρουν ψάρια που συνέλαβε το δίχτυ. Συνεπώς θα μειωθεί σε μεγάλο βαθμό η συνεχή αντικατάσταση των διχτυών μέσα στο έτος, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται λιγότερα δίχτυα (συνθετικά) άρα και λιγότερο πετρέλαιο.
•Να μειωθεί και ο αριθμός των απορριπτόμενων άχρηστων και κατεστραμμένων (συνθετικών) διχτυών στο περιβάλλον που δημιουργούν ρύπανση αλλά και άδηλη αλιεία (ghostfishing).
•Να προκύψουν λιγότερες πορείες με το σκάφος (εφόσον το αλίευμα δεν θα θηρεύεται από τα κητώδη) άρα και λιγότερα καύσιμα και μικρότερη έκλυση καυσαερίων στο περιβάλλον.
•Να μειωθεί η αντιπαλότητα μεταξύ του ανθρώπου (αλιέων) και των κητωδών. Εφόσον θα μειωθούν οι καταστροφές των διχτυών από τα κητώδη, οι αλιείς δεν θα αναγκάζονται να επωμίζονται τα συνεχή κόστη επισκευής ή αντικατάστασης των διχτυών με αποτέλεσμα την δυσφορία αυτών.
•Να έχουν οι αλιείς υψηλότερο εισόδημα.
•Να μειωθεί η χρήση των ακουστικών συναγερμών (pingers) για την ανακούφιση του προβλήματος των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων (bycatch) για τα μικρά κητώδη παγκοσμίως και κατά συνέπεια να μειωθεί η ηχητική ρύπανση των θαλασσών από τις συγκεκριμένες συσκευές προς όφελος των κητωδών.

Επί μέρους Ενέργειες/Εργασίες
•Εκτίμηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των νέων, εμποτισμένων διχτυών με τη χρήση ενδεικτών (indicators) οι οποίοι θα μετρηθούν πριν και μετά από τη χρήση των νέων διχτυών. Με τον τρόπο αυτό θα αξιολογηθεί ο αριθμός των κατεστραμμένων διχτυών ανά περίοδο χρήσης, π.χ. εβδομάδα ή μήνα και ανά αλιέα.

Παραδοτέο:
5.1: Μελέτη περιβαλλοντικού αποτυπώματος αλιευτικού εργαλείου.
5.2: Τελική τεχνική έκθεση.

INNOVATION
Με τη χρηματοδoτηση

Φορέας υλοποίησης Εργαστήριο Βιολογίας & Ιστολογίας, Μικροσκοπίας & Ανάλυσης Εικόνας, Συστηματικής & Βιομετρίας,
Τμήμα Νοσηλευτικής, ΔΙΠΑΕ