Χρήση εμποτισμένων διχτυών στην αποφυγή κητωδών στην παράκτια αλιεία

H αλληλεπίδραση μεταξύ των κητωδών (κυρίως δελφινιών) και των αλιέων αποτελεί παγκόσμια ανησυχία καθώς επηρεάζει τόσο την επιβίωση των άγριων πληθυσμών δελφινιών όσο και το βιοπορισμό των αλιέων. Η καταστροφή ή αφαίρεση των αλιευμένων ψαριών από τα δίχτυα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού της ψαριάς ή τη μείωση της αγοραστικής τους αξίας και συχνά την καταστροφή των διχτυών. Η αρπαγή των αλιευμένων ψαριών αυξάνεται σε συχνότητα, σε γεωγραφική έκταση και σε σημασία, καθώς είναι υπεύθυνη για την οικονομική ζημία των ψαράδων. Παράλληλα, η τυχαία παρεμπίπτουσα αλιεία στα αλιευτικά εργαλεία θεωρείται σήμερα μια από τις κυριότερες απειλές που αντιμετωπίζουν τα μικρά κητοειδή.

Έως τώρα, η αποφυγή κητωδών στα στατικά αλιευτικά εργαλεία (π.χ. απλάδια) γινόταν με την χρήση ηχητικών συσκευών απώθησης (pingers). Στην πράξη όμως αποδείχθηκε ότι ύστερα από ένα διάστημα τα δελφίνια εξοικειώνονται με τα ηχητικά κύματα που προέρχονταν από αυτές τις συσκευές και ξεκινούσαν ξανά τις επιθέσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις όπου χρησιμοποιήθηκαν αυτές οι συσκευές, ακολούθησε η εξοικείωση των δελφινιών με τον ήχο τους και οι επιθέσεις ήταν πολύ πιο έντονες από ότι ήταν πριν τη χρήση της.

Τα προτεινόμενα εμποτισμένα αλιευτικά εργαλεία που θα κατασκευαστούν και θα χρησιμοποιηθούν θα έχουν οικονομικά οφέλη για τους αλιείς (μη καταστροφή των διχτυών, αύξηση αλιευμένων ψαριών), θα είναι οικονομικά αποδοτικά και περιβαλλοντικά φιλικά (προστασία κητωδών από τυχαίες συλλήψεις) και προτείνονται ως ένα καινοτόμο εργαλείο για την αντικατάσταση των υφισταμένων διχτυών που χρησιμοποιούνται από τους παράκτιους αλιείς ως το κύριο εργαλείο.

Ένας τύπος εμποτισμένου διχτυού θα είναι με ηχοανακλαστική ουσία (μέταλλα - metal) όπου μέσω της αύξηση των ηχοανακλαστικών ιδιοτήτων των διχτυών πιστεύεται ότι θα ενισχύσει την ανίχνευση του διχτύου από τα κητώδη με την χρήση του ηχοεντοπισμού που διαθέτουν και θα οδηγήσει σε μείωση των παρεπιπτόντων αλιευμάτων.

Ο άλλος τύπος εμποτισμένου διχτυού θα είναι με ουσία καυτερή στη γεύση (hot) για να προκαλούν στα κητώδη απώθηση λόγω γεύσης. Το συγκεκριμένα καινοτόμα αλιευτικά εργαλεία αναμένεται να συμβάλουν θετικά στη βιωσιμότητα της παράκτιας αλιείας με παράλληλη προστασία από τις τυχαίες συλλήψεις κητωδών αλλά και άλλων ειδών εξαιτίας της υψηλής ηχοανακλαστικότητας που θα διαθέτουν. Παράλληλα θα προκύπτει προστασία του αλιεύματος από θήρευση των κητωδών στα αλιευτικά εργαλεία των παράκτιων αλιέων εξαιτίας της απωθητικής (πικάντικης) γεύσης που θα έχουν τα δίχτυα.

Αναλυτικότερα τα βασικά τεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά της Πράξης είναι τα εξής:
1. O σχεδιασμός και η κατασκευή πρότυπου εμποτισμένου διχτυού για την αποτελεσματική αποφυγή των κητωδών στην παράκτια αλιεία.
2. O σχεδιασμός αλιευτικών πρωτοκόλλων για τη βέλτιστη αποδοτικότητα των εμποτισμένων διχτυών στην παράκτια αλιεία.
3. H συγκριτική αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των εμποτισμένων διχτυών σε σχέση με τα συμβατικά αλιευτικά εργαλεία (μη εμποτισμένα δίχτυα).
4. H αντιμετώπιση πρακτικών ζητημάτων χρήσης των πρότυπων διχτυών όπως π.χ. η δυνατότητα αποθήκευσης τους, η μεταφορά τους στο αλιευτικό σκάφος, η ανθεκτικότητα των υλικών, κλπ.
5. H βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της παράκτιας αλιείας με μείωση του ποσοστού θανατώσεων των κητωδών από τα αλιευτικά εργαλεία αλλά και η βελτίωση της σχέσης των ψαράδων με αυτούς τους οργανισμούς. Η προτεινόμενη ανάπτυξη αλιευτικής τεχνολογίας αποβλέπει όχι μόνο στην αποτελεσματικότερη προστασία των κητωδών και την αποφυγή πρόκλησης ζημιών στα αλιευτικά εργαλεία και την απώλεια ψαριάς (ενίσχυση ανταγωνιστικότητας) αλλά και στον περιορισμό των επιπτώσεων στο οικοσύστημα με την αντικατάσταση των συμβατικών αλιευτικών εργαλείων με νέα, περιβαλλοντικά φιλικά εργαλεία όπως τα εμποτισμένα δίχτυα.